Εντατικοποιούνται οι διαδικασίες για την επαναλειτουργία της Συλλογής της Φυσικής Ιστορίας της Βρίσας και μάλιστα τη στιγμή που έρχονται νέες Παλαιοντολογικές ανακαλύψεις στα Βατερά, από τις έρευνες που πραγματοποιεί το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Σε νέα συνάντηση της ομάδας Καθηγητών Παλαιοντολογίας του ΕΚΠΑ, με επικεφαλής την Καθηγήτρια, Πρόεδρο του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Ασημίνα Αντωναράκου με τον Δήμαρχο Δυτικής Λέσβου Ταξιάρχη Βέρρο, τον Αντιδήμαρχο Γιώργο Αλάνη και τον Πρόεδρο της κοινότητας Βρίσας Νικόλαο Λάσκαρη, επισφραγίστηκε μεταξύ Δήμου και Πανεπιστημίου, η κατασκευή νέου εκθετηρίου στα Βατερά, το οποίο θα λειτουργήσει ως ενδιάμεσος χώρος παρουσίασης και ανάδειξης του πολιτιστικού και ιστορικού αποθέματος εκατομμυρίων ετών της περιοχής.
Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη συνάντηση για να τεθούν οι βάσεις για την επαναλειτουργία της Συλλογής Φυσικής Ιστορίας της Βρίσας, είχε πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2024, παρουσία του Αναπληρωτή Προέδρου του Συμβουλίου Διοίκησης του ΕΚΠΑ Νίκου Θωμαΐδη και των Καθηγητών Παλαιοντολογίας κ.κ. Γιώργου Λύρα και Γιώργου Κοντακιώτη.
Η πορεία των ερευνών
Τα Βατερά της Λέσβου, μια περιοχή γνωστή για τα εντυπωσιακά παλαιοντολογικά της ευρήματα, έρχονται και πάλι στο προσκήνιο της επιστημονικής επικαιρότητας, χάρη στις πρόσφατες ανακαλύψεις που ρίχνουν φως σε άγνωστες πτυχές στο γεωλογικό παρελθόν της περιοχής.
Οι νέες παλαιοντολογικές έρευνες εμπλουτίζουν σημαντικά τη γνώση μας για τα ζώα που έζησαν εκεί πριν από εκατομμύρια χρόνια. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανεύρεση ενός απολιθώματος αγριόχοιρου. Το νέο εύρημα υποδηλώνει το παλαιοπεριβάλλον των Βατερών ήταν πολύ πιο δασώδες από ό,τι θεωρούνταν μέχρι σήμερα. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε ενδελεχής μελέτη της στρωματογραφίας της περιοχής, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για τη γεωλογική ιστορία της περιοχής.
Μπροστά στη σημασία των νέων αυτών ευρημάτων, αλλά και με γνώμονα την ανάγκη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της τοπικής κοινωνίας και των επισκεπτών, αποφασίστηκε η δημιουργία ενός εκθετηρίου στον παραλιακό δρόμο των Βατερών. Εκεί θα εκτίθενται χαρακτηριστικά απολιθώματα από την περιοχή, όπως γαζέλες, άγρια άλογα, μαμούθ και μαστόδοντα προβοσκιδωτά.
Το εμβληματικότερο έκθεμα του εκθετηρίου θα είναι ο γιγαντιαίος δίποδος πίθηκος των Βατερών. Για την παρουσίαση του πιθήκου θα συναρμολογηθεί ένας πλήρης σκελετός. Πρόκειται για την πρώτη συναρμολόγηση σκελετού του συγκεκριμένου ζώου σε παγκόσμια κλίμακα.
Η επιστημονική έρευνα συνεχίζεται, ενισχύοντας τη θέση των Βατερών ως ένα από τα σπουδαιότερα παλαιοντολογικά τοπία της Ευρώπης, που με το νέο εκθετήριο σε χώρο κοντά στην παραλία, θα προσελκύσει μεγάλο εκπαιδευτικό και τουριστικό ενδιαφέρον.
Οι δράσεις αυτές πραγματοποιούνται σύμφωνα με το σχέδιο για την επαναλειτουργία της Συλλογής Φυσικής Ιστορίας Βρίσας, όπως αυτό καταρτίστηκε από τον Δήμαρχο Δυτικής Λέσβου και Καθηγητών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Λίγα λόγια για τη Συλλογή της Βρίσας
Η Συλλογή Φυσικής Ιστορίας Βρίσας λειτουργεί από το 1998 ως παράρτημα του Μουσείου Παλαιοντολογίας και Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η Συλλογή διαθέτει μοναδικά ευρήματα όπως μαμούθ, ρινόκερους, αντιλόπες, γαζέλες, γιγαντιαίες χελώνες, άγρια άλογα και πιθήκους που βάδιζαν στα δύο πόδια.
Η ερευνητική δραστηριότητα του Πανεπιστημίου Αθηνών οδήγησε στην στην ανακάλυψη σπάνιωναπολιθωμάτων, Πρώτα απ’ όλα σε ότι αφορά την ποικιλότητα των ειδών και δεύτερο και σημαντικότερο στα ίδια τα απολιθώματα, τα οποία μερικά είναι τελείως άγνωστα και άλλα τελείως γνωστά σε άλλες θέσεις: μια νάνος αντιλόπη, μια γιγάντια χελώνα και ένας μεγάλος πίθηκος.
Επιπλέον ανασκαφές επιβεβαίωσαν τα πρώτα συμπεράσματα. Η απολιθωματοφόρος θέση στα Βατερά είναι μεγάλης επιστημονικής σπουδαιότητας, καθώς δίνει νέες σημαντικές πληροφορίες για το περιβάλλον, κατά την περίοδο πριν από την έναρξη των παγετώνων στο πλειόκαινο, την περίοδο δηλ που οι πρώιμοι άνθρωποι εμφανίζονται στον Παλαιό Κόσμο.
Η αφθονία απολιθωμάτων γαζέλας, αλόγων και αντιλόπης υποδηλώνει ένα περιβάλλον σαβάνας. Τα ιζήματα υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός ποτάμιου συστήματος, όπου πιθανότατα στις όχθες του αναπτύσσονταν δάση. Η παρουσία του σχεδόν άγνωστου πιθήκου paradolichopithecus, ο οποίος είναι γνωστός μόνο σε δύο θέσεις στην Ευρώπη και η γιγάντια χελώνα κάνουν την πανίδα των Βατερών μοναδική.